Nomos

O wielokulturowości polskich miast, zwłaszcza tych dużych, coraz częściej mówi się już od ponad dekady. Wiąże się ją z obecnością mniejszości narodowych i etnicznych oraz z dynamicznym napływem obcokrajowców do Polski. Ważne jest zatem poznawanie miejskiej wielokulturowości i diagnozowanie zmieniającej się – przede wszystkim pod wpływem migracji – zróżnicowanej etnicznie rzeczywistości. W tej obserwacji duży udział maja badacze, którzy przez naukowe „szkiełko i oko” analizują zjawiska i procesy społeczne związane z wielokulturową miejska codziennością. Równie ważne są jednak organizacje pozarządowe, działające na rzecz Innych etnicznie, oraz władze municypalne, decydujące o kształcie i kierunku rozwoju miejskich polityk etnicznych. Właśnie dzięki nim refleksja zyskuje wartość praktyczną – wskazuje na rozmaite (pozytywne i negatywne) doświadczenia, z których mogą wynikać rekomendacje dobrych praktyk stosowanych w sytuacji raczej nieuchronnego procesu narastającego zróżnicowania etnicznego miast w Polsce. O zasadności takiego „trójgłosu” przekonuje prezentowana książka, łącząca naukowe, urzędowe oraz pozarządowe spojrzenie na zróżnicowanie etniczne polskich miast.

Niniejsza publikacja podejmuje niezwykle ważną problematykę różnic kulturowych w polskich miastach (wielokulturowości statycznej) oraz rozmaitych form ich uznania przez władze miejskie i realizacji bardziej lub mniej aktywnych polityk miejskich, mających na celu ich celebrację i pełniejsze włączenie przedstawicieli rozmaitych grup mniejszościowych do tkanki miejskiej (wielokulturowość dynamiczna). Waga tej problematyki stała się szczególnie zauważalna w ostatnich latach, gdy Polska zaczęła się przekształcać z kraju emigracyjnego w imigracyjny, a cudzoziemcy na stałe wpisali się w krajobraz zarówno największych, jak i mniejszych polskich miast. Realizowanie aktywnej polityki integracji obcokrajowców w przestrzeniach miejskich stało się tym bardziej istotne i ważne, gdy władze centralne wkrótce po wyborach parlamentarnych w 2015 roku zdecydowały się na porzucenie dotychczasowej polityki migracyjno-integracyjnej i umasowiły niektóre typy migracji (nade wszystko migracja przymusowa) oraz migrantów (zwłaszcza przybywających z krajów muzułmańskich). Pogłębiona refleksja teoretyczna i powiązane z nią studia empiryczne nad przemianami wielokulturowości są w Polsce rzadkością. Książka Wielokulturowość polskich miast ma szansę uzupełnić istotne luki w tej materii.

fragment recenzji dr hab. Konrada Pędziwiatra, prof. UEK